1.1 Stedelijk beheer en milieu

Uitvoeringsbudget Energietransitie 2021
Er is sprake van een onderschrijding van incidenteel € 1.190.000. In de begroting is een uitvoeringsbudget voor de Energietransitie van incidenteel € 1.955.000 in 2021 beschikbaar. Zoals bij het instellen van de Reserve Duurzame Stad aangegeven is dit geld over meerdere jaren benodigd, waarbij het lastig in te schatten is hoe de lasten over de jaarschijven verdeeld worden. Een deel van het uitvoeringsbudget 2021 wordt dan ook niet in 2021 uitgegeven maar in latere jaren.
Bij de zomerrapportage is al een onderschrijding gemeld van € 800.000. Deze is uiteindelijk hoger geworden. Het verschil komt onder andere door dat corona in het najaar opnieuw oplaaide waardoor werkzaamheden en contacten met de stad vertraagden.

Realisatie asfaltcollectoren Westelijke Ontsluiting en Reserve Duurzame Stad
De geraamde lasten voor de realisatie van de asfaltcollectoren in de Westelijke ontsluiting van € 1.000.000 worden nagenoeg niet in 2021 gerealiseerd, omdat besluitvorming over het vervolg van de Westelijke Ontsluiting ‘on hold’ is gezet door de Raad. Er zijn wel enige proceskosten in 2021 gemaakt. Per saldo is er sprake van een onderschrijding van incidenteel € 974.0000. Omdat de realisatie van de lasten niet plaats vindt in 2021, vindt ook de onttrekking uit de reserve Duurzame stad slechts voor € 26.000 in 2021 plaats en blijft de overige € 974.000 in de reserve.

Regeling Reductie Energieverbruik Woningen ( RRE & RREW )
Vanuit het Rijk was er via een specifieke uitkering in 2021 geld beschikbaar voor de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE) en de Regeling Reductie Energieverbruik Woningen (RREW). Deze is niet in de begroting opgenomen. Hiervan is € 1.349.000 in 2021 uitgegeven om bewoners te stimuleren hun energieverbruik te verminderen. De RRE is afgelopen in 2021. De RREW loopt door in 2022, waarin de resterende middelen (€ 975.000) kunnen worden ingezet.

Project Interreg
Voor het project Interreg (pilot slim energienet) zijn in 2021        € 80.000 aan lasten gemaakt. Hiervoor hebben we de twee pilots in Amersfoort voorbereid, en zijn de batterijen voor de uitvoering van de pilots (deels) ingekocht. De uitvoering van de pilots vindt naar verwachting in 2022 plaats. Tegenover de kosten staat een EU-subsidie als baat.

Er zijn geen belangrijke afwijkingen te melden.

Er zijn geen belangrijke afwijkingen te melden.

Afval – corona 2020

Vanuit het Rijk hebben we via de meicirculaire 2021 een bedrag van € 249.000 ontvangen als compensatie voor extra afvalkosten in 2020. Bij de jaarrekening 2020 hebben we echter zoveel als mogelijk de kosten over 2020 reeds verantwoord. Bij de eindafrekening over 2020 bleek dat er aanvullend nog € 24.000 aan coronakosten waren gemaakt.

Afval – corona 2021
Als gevolg van corona zijn er meer kosten gemaakt voor het ophalen en verwerken van GFT. Dit doordat de horeca in 2021 meerdere malen was gesloten en mensen meer thuis eten/koken met meer GFT afval als gevolg. Tevens hebben veel mensen in 2020 in hun tuin geïnvesteerd als gevolg van het meer thuis zijn, wat in 2021 in extra GFT resulteert.

Plastic, Metaal en Drankkartons (PMD)
Door het steeds verder uitrollen van het omgekeerd inzamelen, is het aantal tonnages ingezameld PMD harder toegenomen dan verwacht.

Sanering Vetgasfabriek
De lasten voor de sanering van de Vetgasfabriek zijn € 1.669.000 lager dan begroot. De corresponderende baten zijn € 64.000 hoger dan begroot. De sanering van de oude NS Vetgaslocatie voeren we uit voor het Rijk. Het betreft een grootschalig project dat over meerdere jaren wordt uitgevoerd. Alle werkelijke lasten worden door het Rijk betaald. Voor de sanering hebben we al een voorschot van bijna € 9.000.000 ontvangen. Deze is toegevoegd aan de reserve Bodembescherming. De werkelijke lasten minus de baten 2021 worden ook uit de reserve onttrokken. De onttrekking is € 1.733.000 miljoen lager dan begroot. Per jaar wijkt de realisatie doorgaans af van de begroting omdat het ver vooruit moeilijk is te voorzien wat de werkelijke uitvoeringslasten over meer dan een jaar zullen zijn.

Bommenregeling vetgasfabriek
De baten voor de sanering van de Vetgasfabriek zijn € 567.000 hoger dan begroot. In 2020 heeft de gemeente een suppletie-uitkering voor het opsporen van ontplofbare oorlogsresten aangevraagd. Het gaat om oorlogsresten van de gevechtshandelingen in Amersfoort tijdens de Tweede Wereldoorlog. Met de meicirculaire 2021 heeft het Rijk geld aan de gemeente Amersfoort uitgekeerd. Hiervan heeft € 567.000 betrekking op het verwijderen van explosieven van het Vetgasfabriek terrein. In 2020 zijn deze voorgeschoten uitvoeringslasten gedekt d.m.v. een onttrekking uit de reserve Bodembescherming.

Dagelijks onderhoud bomen
Als gevolg van klimaatveranderingen moeten we meer onderhoudsmaatregelen uitvoeren bij bomen. Bomen hebben in de droge zomers van afgelopen jaren meer dood hout geproduceerd waardoor we meer moeten snoeien om de bomen veilig te houden (vallende takken). Daarbij zijn in 2021 de uitvoeringswerkzaamheden opnieuw aanbesteed wat heeft geresulteerd in hogere uitvoeringskosten. Het tekort is             € 10.000 lager dan aangegeven bij de Zomerrapportage. Deze post houdt mede verband met het onderhoud bomen op vastgoedlocaties in programma 1.2.3 Vastgoed.
Bij de Kadernota 2022-2025 is hier vanaf 2022 extra budget voor beschikbaar gesteld. Vandaar dat het een incidenteel tekort betreft voor 2021.

Bomen Kersenbaanfonds

Er zijn bomen aangeplant ter compensatie van de gekapte bomen bij de realisatie van de Kersenbaan. Hiervoor was geen regulier budget beschikbaar. Bij de kap is destijds voor de compensatie geld opzij gezet in de reserve onderhoud openbare ruimte.

Onderhoud Park Randenbroek
Er is extra onderhoud uitgevoerd in Park Randenbroek. Dit betreft voornamelijk afrondende werkzaamheden uit 2020 die pas laat in rekening zijn gebracht. Bij de grootschalige renovatie van het Park is er al rekening mee gehouden dat er in de eerste jaren extra onderhoud moet worden uitgevoerd om die investering ook echt tot zijn recht te laten komen en niet verloren te laten gaan. Daarvoor is toen geld opzij gezet in de reserve onderhoud openbare ruimte.

Park Elisabeth Groen

In 2021 is de 2e fase van de aanleg van het park afgerond en is het park officieel in gebruik genomen. Daarnaast zijn er nog wat kosten gemaakt voor de financiële afhandeling van de sloop. Hier loopt nog een procedure tegen de sloper in verband met de te late oplevering. Naar verwachting is de gerechtelijke uitspraak in 2022.

Bij de Jaarrekening 2020 is € 1,3 miljoen opzij gezet in de reserve onderhoud openbare ruimte voor de afronding van de aanleg en het meerjarig onderhoud van het park.

Japanse duizendknoop
Voor de bestrijding van de invasieve exoten Japanse duizendknoop en Reuzenberenklauw is in 2021 tot 2 keer toe getracht via aanbestedingen een aannemer te contracteren voor een periode van 3 jaar (raamovereenkomst). De uniciteit van het werk en de regelgeving rond grondtransporten hebben ertoe geleid dat nog geen geschikte contractant gevonden is.

Wijkbeheer
Omdat de aannemers binnen het wijkbeheer het afgelopen jaar op één of meerdere onderdelen niet hebben voldaan aan de afgesproken beeldkwaliteit, is er voor een bedrag van rond de € 260.000 aan kortingen opgelegd. Hierdoor is er uiteindelijk € 193.000 budget overgebleven.

Onderhoud speelvoorzieningen
Van diverse scholen zijn bijdragen ontvangen voor het vergroenen en vernieuwen van schoolpleinen. De hiervoor gemaakte kosten zijn verantwoord bij meerdere budgetten voor speelvoorzieningen.

Klimaatadaptatie
In 2021 is ingezet op het aanpassen van de openbare ruimte op de gevolgen van het veranderende klimaat. Hiervoor was geen regulier budget beschikbaar, maar zijn bijdragen voor klimaatadaptieve maatregelen ontvangen van het Waterschap.

Riolering
Er is een vergoeding ontvangen van een buurgemeente voor het uitvoeren van diverse rioleringswerkzaamheden 2020. Daarnaast hebben we een afkoppelbijdrage ontvangen van het waterschap voor het project Groene Daken 2021.

Onderhoud wegen
Er is minder onderhoud uitgevoerd dan voorzien. Dit komt enerzijds doordat we voor het elementenonderhoud (onderhoud van straatstenen/klinkers/etc.) begin 2021 net zijn gestart met een nieuw raamcontract. In combinatie met de noodzakelijke werkvoorbereiding kon de uitvoering daarmee pas starten in maart. Anderzijds zijn er vanuit het 2e halfjaar asfaltwerkzaamheden doorgeschoven naar 2022 omdat er te weinig uitvoeringscapaciteit beschikbaar was in de markt.

Civiele kunstwerken
Bij het onderhoud aan de civiele constructies (bruggen, etc.) worden we structureel geconfronteerd met extra lasten die niet binnen het reguliere budget of de vervangingsinvesteringen kunnen worden opgevangen. De situaties waren dusdanig dat de werkzaamheden vanuit veiligheidsoogpunt niet uitgesteld konden worden. Zo werden bijvoorbeeld bij de restauratie van het hekwerk langs het Juliana van Stolbergpark zware metalen aangetroffen, waardoor aanzienlijke kosten gemaakt moesten worden om dit op een veilige en toekomstbestendige manier uit te voeren. Het tekort is € 17.000 lager dan aangegeven in bij de Zomerrapportage.

Straatwerk derden en leges
Vanuit de markt is meer vraag naar het verkrijgen van toestemming voor werkzaamheden zoals bedoeld in de Telecommunicatiewet en aanleggen van overige kabels en leidingen. Dit resulteert in hogere legesopbrengsten hiervoor dan geraamd. Maar het resulteert ook in meer vraag naar straatwerkzaamheden voor rekening van derden, waar ook bijdragen van derden tegenover staan. Een deel van de bijdrage van derden heeft nog betrekking op werk dat in 2020 is uitgevoerd.

Verhaalszaken
Er zijn meer schades veroorzaakt aan objecten in de openbare ruimte. Veel schades konden succesvol worden verhaald op zowel de verzekeringsmaatschappij van de veroorzaker als op het waarborgfonds motorverkeer. De reparatiekosten zijn verantwoord bij de specifieke budgetten voor de objecten in de openbare ruimte.

CBA
Het saldo van het CBA bedraagt € -17.800. Dit tekort is fors lager dan gemeld in de zomerrapportage. In de laatste 2 maanden van 2021 hebben meer crematies en begrafenissen plaatsgevonden. Dit is o.a. een gevolg van oversterfte maar ook het gevolg van een tijdelijke sluiting van een crematorium in de omgeving. Dit heeft geresulteerd in een tekort van         € -258.600 op de baten in plaats van de eerder genoemde       € -800.000. De catering en het gebruik van de rouwkamers hebben meer omzet bereikt dan eerder werd aangenomen. Het voordeel op de lasten, € 240.800, is iets lager dan in de zomerrapportage gemeld.
Het effect van corona op de baten en lasten raakt vooral de catering; er is sprake van gemiste catering omzet van €205.000 en lagere lasten van € 38.500.

Reclame opbrengsten
In 2021 is € 300.000 minder ontvangen aan reclame opbrengsten dan begroot. Bij de zomerrapportage was dit tekort ingeschat op € 270.000. Een bedrag van € 130.000 kan worden toegewezen aan het niet realiseren van de taakstelling, die vooruitlopend op opbrengsten middels andere vormen van reclame-uitingen vanaf 2021 structurele voor een bedrag van    € 270.000 is opgelegd. Een bedrag van € 170.000 is het gevolg van vertraging bij het plaatsen van de nieuwe abri's (gehele oplevering gereed in 2e kwartaal 2021 in plaats van in 2020), waardoor de verwachte extra opbrengst in 2021 niet gerealiseerd is.

Huurkorting niet-maatschappelijke huurders
Op 22 juni heeft de Raad besloten over het voorstel om niet-maatschappelijke huurders maximaal 50% huurkorting te verlenen, indien zij kunnen aantonen dat ze een sterke omzetdaling hebben gehad als gevolg van corona in de periode tussen oktober ‘20 tot en met juni ‘21. Voor programma 1.1.5  Stedelijk beheer, klimaatadaptie en groen gaat het om een bedrag van € 24.000.

Kapitaallasten investeringen Openbare Ruimte

De kapitaallasten zijn € 315.000 lager dan begroot doordat in 2020 door verschillende oorzaken (zoals een gebrek aan capaciteit, lange besluitvormings- en participatietrajecten, etc.) meerdere investeringen in de openbare ruimte zijn vertraagd. De afwijking is € 15.000 hoger dan aangegeven bij de Zomerrapportage.

De afgelopen periode is gekeken naar een realistische planning van deze investeringen. Deze nieuwe planning is opgenomen in de Begroting 2022.

Kapitaallasten investeringen Openbare Ruimte (riolering)
De kapitaallasten van rioolinvesteringen worden sinds de vaststelling van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2022-2031 in juni 2021 rechtstreeks uit de voorziening riolering middelen derden bekostigd en zijn daarom als baat opgenomen bij de kapitaallasten. In de realisatie zijn de kapitaallasten van rioolinvesteringen 2018 t/m 2020 opgenomen. In de begroting zijn alleen de kapitaallasten van rioolinvesteringen 2018 en 2019 opgenomen, omdat de investering 2020 pas na het opstellen van de Begroting 2021 is vastgesteld door de Raad.

Personeelslasten
Mutaties in de formatie leidden tot afwijkingen op de personele lasten.

Realisatie asfaltcollectoren Westelijke Ontsluiting en Reserve Duurzame Stad
Er is sprake van een onderschrijding van incidenteel € 974.000 voor de realisatie van de asfaltcollectoren Westelijke Ontsluiting. Daarom vindt ook de onttrekking uit de reserve Duurzame stad slechts voor € 26.000 in 2021 plaats. Zie voor een toelichting de financiële analyse bij 1.1.1 Energietransitie.

Sanering vetgasfabriek
De onttrekking voor de sanering van de Vetgasfabriek is € 1.733.000 lager dan begroot. De werkelijke lasten minus de baten 2021 worden ook uit de reserve onttrokken. De lasten zijn € 1.669.000 lager dan begroot. En de baten zijn € 64.000 hoger dan begroot. Per jaar wijkt de realisatie doorgaans af van de begroting omdat het ver vooruit moeilijk is te voorzien wat de werkelijke uitvoeringslasten over meer dan een jaar zullen zijn. Zie ook de toelichting op de belangrijkste afwijkingen bij programmaonderdeel milieu.