1.4 Mobiliteit

Belangrijke gebeurtenissen

In 2021 hebben we emissieloze voertuigen gestimuleerd door deel te nemen aan de routekaart Zero Emissie taxi’s, aan de uitvoeringsagenda Greendeal ZES voor de totstandkoming van een zero emissiezone, en door het plaatsen van ruim 400 openbare laadpalen. Het verkeersbesluit is genomen voor de eerste openbare snellaadpaal. Ook zijn elektrische deelscooters en deelfietsen in de openbare ruimte geïntroduceerd.
Twee projecten zijn gestart voor het terugbrengen van het aantal vervuilende brommers. De probeeractie ‘Ik ga elektrisch’ en de subsidieregeling voor het slopen van vervuilende brommers en het terugkopen van een schoon alternatief zijn uitgerold.
Daarentegen was 2021, net als 2020, geen ‘gewoon jaar’ voor het openbaar vervoer. Door lockdowns en reisadviezen is het aantal reizigers fors lager gebleven dan in een normaal jaar. Er reden 8% minder bussen in en om onze stad. Ook de nachttreinen tussen Amersfoort en Utrecht reden afgelopen jaar maar één of twee weekenden vanwege het sluiten van de nachthoreca.  
De vervanging van abri’s is in 2021 afgerond: de nieuwe abri’s bieden extra comfort en 57 hebben een sedum dak. De toegankelijkheid van de bushaltes is verder verbeterd door extra geleidelijnen en het plaatsen van enkele banken waar geen abri past. De Provincie Utrecht verving de panelen van het Dynamisch Reizigers Informatie Systeem, waardoor de drukke bushaltes nu voorzien zijn van nieuwe digitale schermen.
We reageerden op de Ontwerpnota van Uitgangspunten en het OV Netwerkperspectief van de Provincie Utrecht. Punten waar we aandacht voor vroegen zijn de bereikbaarheid van bedrijventerreinen, MaaS en de realisatie van een Amersfoorts waterstoftankstation medio 2022. We blijven inzetten op mogelijkheden voor emissievrij openbaar vervoer, zoals waterstofbussen. We hebben met o.a. de Provincie Utrecht een waterstofconvenant gesloten. De bouwplannen en vergunningen voor het waterstoftankstation zijn dit jaar goedgekeurd. De realisatie staat voor 2022 gepland.
Eind 2021 is het raadsvoorstel MaaS bij ruimtelijke ontwikkelingen vastgesteld. Komend jaar zal het verder uitgewerkt worden.
In het kader van het programma “Verbeteren bereikbaarheid Vathorst en Hooglanderveen” zijn een voetganger- en fietstunnel onder Rotonde 2, de Veentunnel en de herinrichting van de Willem Thomassenlaan gerealiseerd. Ten behoeve van de verkeersveiligheid is de kruising Bornberg/ Duisterweg heringericht.
We werkten de maatregelen uit het beleidsplan “Amersfoort Fiets” uit om fietsen te stimuleren en bouwen aan een compleet, samenhangend en veilig fietsnetwerk. Het Uitvoeringsplan “Fiets 2021-2023 2e Fase” is vastgesteld, met een pakket aan maatregelen van €3 miljoen. Op regionaal vlak is met de Provincie een realisatieovereenkomst gesloten voor de doorfietsroute Amersfoort – Bunschoten. Voor de doorfietsroute Amersfoort – Soest/Baarn – Hilversum is met betrokken overheden een intentieovereenkomst gesloten en is het voorkeurstracé bepaald. Op de doorfietsroute Amersfoort Centrum – Vathorst – Nijkerk is de Veentunnel opengesteld en zijn de eerste stappen gezet richting verbreding van het Jan van Riebeeckpad.
Lokaal is op de route Kattenbroek – Calveen een nieuw fietspad aangelegd tussen Gangboord en De Kreek. Het ontwerptraject voor de fietsroute Laan der Hoven is afgerond en het aanbestedingstraject voor het gedeelte binnen de Ring Kattenbroek loopt. Op tien wegen in de stad is de bromfiets verplaatst van het fietspad naar de rijbaan met als doel meer ruimte voor fietsers te creëren en minder grote snelheidsverschillen op het fietspad te hebben. In 2021 is een pilot gestart met het uitgeven van ontheffingen aan speed pedelecs, zodat zij met gepaste snelheid van de fietspaden gebruik mogen maken.
Voor station Schothorst is samen met ProRail een planstudie gestart naar het oplossen van de toekomstige stallingsbehoefte. In het Stadshart is de facelift van de bewaakte stallingen in het centrum afgerond. In de openbare ruimte is de fietsparkeercapaciteit uitgebreid met klemmen achter de Onze Lieve Vrouwetoren en op het Havik.
Eind 2021 is de coördinatorrol voor het programma “Doortrappen” belegd bij SRO. De coördinator gaat organisaties, personen en activiteiten aan elkaar koppelen. Het programma heeft als doel om de fietsvaardigheden van ouderen te onderhouden en tips en tricks aan te reiken om zo lang mogelijk prettig en veilig te kunnen blijven fietsen.  
Als onderdeel van het landelijke programma Talking Traffic zijn er in 2021 16 VRI’s omgebouwd tot zg. Intelligente VRI (I-VRI), onder andere aan de Stadsring, de Ringweg Koppel/ Kruiskamp en aan de Maatweg. I-VRI’s communiceren met aanrijdende voertuigen waardoor het verkeer effectiever wordt geregeld. Specifieke weggebruikers (o.a. hulpdiensten en openbaar vervoer) zenden een signaal, zodat ze (eerder) groen licht krijgen.
In afwachting van een oplossing voor de stikstofproblematiek zijn de contractvoorbereidingen voor de realisatie van project A28/A1 knooppunt Hoevelaken door Rijkswaterstaat voorlopig gepauzeerd. Wel zijn voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd zoals het verleggen van kabels en leidingen en archeologisch onderzoek.
We hebben in 2021 ambtelijke bijstand geleverd aan de Koplopersgroep van Ring naar Park en daarvoor gezamenlijk een dynamisch verkeersmodel ontwikkeld met de laatste gegevens voor de woningbouwopgave en de werklocaties. De groeiende verstedelijkingsambitie blijkt de bereikbaarheid van de stad onder druk te zetten en andere ruimtevragers ten behoeve van de energietransitie en klimaatadaptatie dienen zich aan. Daarom zijn we gestart met de actualisatie van het Verkeer- en Vervoerplan uit 2013 en hebben we de bouwstenen geformuleerd voor een nieuwe mobiliteitsvisie. Deze visie wordt in 2022 verder gestalte gegeven onder de naam Programma Mondriaan. Programma Mondriaan legt de verbinding tussen ruimtelijke kwaliteit, leefbaarheid en bereikbaarheid.
Een significant onderdeel van Programma Mondriaan is de vernieuwing van het parkeerbeleid. Eind 2021 heeft een peiling plaatsgevonden die voor komend jaar de basis legt voor de formulering voor een nieuwe Parkeervisie.