2.2 Veiligheid en handhaving

In 2021 hebben we de PGA verder doorontwikkeld. Zo werken we inmiddels met Multi-disciplinair-overleggen (MDO’s). Dat betekent dat rondom een casus de direct betrokken partijen worden uitgenodigd om een plan te maken. Hierbij wordt – als dit mogelijk is – de cliënt zelf rechtstreeks betrokken. Door deze kortere lijnen en direct betrokkenheid van de client zelf kan er (beter) maatwerk worden geleverd. Het werken met MDO’s heeft ook geleid tot een intensivering van de samenwerking met de partners. Ook de samenwerking met tussen de PGA en Team Complexe Casuïstiek is geïntensiveerd. Zo vindt er iedere week een gezamenlijk afstemmingsoverleg plaats tussen beide teams. Daarnaast zijn we in 2021 begonnen met het beschrijven, aanscherpen en verbeteren van het instroomproces van PGA-casuïstiek. In 2022 worden in aanvulling hierop de mogelijkheden onderzocht voor een gezamenlijke triage met Team Complexe Casuïstiek.Zodra meerdere zorg en veiligheidscasussen zich concentreren in een bepaald gebied wordt in overleg met de gebiedsmanagers bekeken of een gebiedsaanpak mogelijk/noodzakelijk is, waarbij de leefbaarheid en veiligheid in een bepaald gebied in een breder verband kan worden opgepakt (driehoek sociaal/veiligheid/ruimtelijke ordening kunnen dan ook worden onderzocht) In de Transformatiewerkplaats Psychische Kwetsbaarheid pakken we verbetertrajecten (zoals herstelgerichte activiteiten voor mensen met een psychische kwetsbaarheid en project ‘Begeleiden en Behandelen’) en knelpunten uit de uitvoeringspraktijk samen met onze partners op.

Intensiveren lokale aanpak: De thema’s binnen ondermijning breiden zich uit, sinds eind vorig jaar landen ook signalen van illegale prostitutie en de signalen van Meld Misdaad Anoniem in het lokaal ondermijnings overleg.  De BOA’s speelden ook in 2021 een grote rol in het signaleren en opvolgen van signalen van ondermijning en zijn een structurele deelnemer van het lokaal overleg.Grotere casuïstiek wordt in districtelijk verband opgepakt met de politie. Binnen de regionale aanpak heeft het thema mensenhandel ook een plek gekregen binnen de ondermijningsaanpak. Vergroten weerbaarheid organisatie, bestuur en stad. Door verruiming van de Bibob en een aantal (voorgenomen) wijzingen in de APV is het bestuurlijk instrumentarium weer “up to date” waardoor we als gemeente beter barrières kunnen opwerpen om ondermijning tegen gaan. Communicatie wordt actief benut als middel om weerbaarheid van bewoners te vergroten; resultaten van de ondermijningsaanpak worden steevast gecombineerd met de signalen die bewoners kunnen herkennen en de wijze waarop gemeld kan worden. Binnen de gemeentelijke organisatie is alle informatie op intranet rondom integriteit, agressie en ondermijning geactualiseerd en gebundeld en verzameld op een site “weerbare organisatie”. Hier zijn de beleidsdocumenten en werkprocessen te vinden, maar ook interne meldroutes, contactpersonen etcetera.

In 2021 hebben we wederom ingezet op de preventie van kwetsbare groepen. Dit deden we met het project ‘Cyberchef’ waar ondernemers door middel van een cybersecurityscan zijn geholpen door studenten van het ROC Midden-Nederland. Dit project werd gesubsidieerd vanuit de ‘City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime’. Kinderen in de leeftijd van 8-12 kregen via Bibliotheek Eemland de mogelijkheid om gastlessen te krijgen op school met behulp van HackShield en de interactieve escaperoom. Hier stond het thema digitale weerbaarheid centraal. Daarnaast zijn inwoners doormiddel van een Masterclass geholpen met een concreet handelingsperspectief tegen digitale onveiligheid. Ook is er aandacht geweest voor daders van cybercrime en in het bijzonder voor ‘geldezels’ en internetoplichters. Samen met de politie en het OM is ingezet op stopgesprekken met daders waarmee herstel tussen dader en slachtoffer vooropstaat. Tot slot blijven we samenwerken met onderwijsinstellingen en andere gemeenten via het Raak-publiek consortium ‘cyberweerbaarheid’ en de City Deal met als doel om lokale evidence-based interventies te ontwikkelen.Afgelopen jaar is ook flink geïnvesteerd in de digitale weerbaarheid van onze eigen organisatie. Zo is er periodiek aandacht voor informatie-beveiliging en privacy via microlearnings, voerde een tweetal ethisch hackers een penetration test uit op de binnen- en buitenkant van ons netwerk en er werden phishingmails verstuurd om de weerbaarheid van collega’s op de proef te stellen. Aandacht blijft echter noodzakelijk. Nieuwe kwetsbaarheden – zoals de omvangrijke log4j kwetsbaarheid – zorgen ervoor dat de beveiliging van informatie en ICT voortdurend moeten worden verbeterd.

In samenwerking met de regionale crisisbeheersing geven van voorlichting, van voorschriften en het doen van controles.Het aantal brandveiligheidsadviezen is, met uitzondering van adviezen op evenementen, op peil gebleven. Toezicht op locatie is als gevolg van corona grotendeels beperkt tot toezicht in de bouwfase (realisatiefase) en ten behoeve van brandonveilige situaties, daar waar een fysieke controle op locatie noodzakelijk was. Ook zijn er specifieke toezichtactiviteiten op locatie uitgevoerd ten behoeve van de vaccinatielocatie voor corona. Voor een beperkt aantal, kleinere, gebouwen is digitaal toezicht toegepast door middel van beeldbellen en het opvragen van relevante documentatie. Verder is digitaal toezicht met name ingezet bij de controle van eerder geconstateerde overtredingen. Sinds medio juni 2021 zijn de bestaande bouw controles op locatie  weer opgestart. Dit toezicht richt zich met name op de meest risicovolle gebouwen, waaronder de zorglocaties. Alle zorginstellingen zijn in Amersfoort gecontroleerd. Toezicht op constructieve veiligheid bij bouwactiviteiten is onverminderd op peil gebleven. Voorlichting op scholen heeft meer online plaatsgevonden. Op 1 oktober 2021 is gestart met een proef om de brandweerdekking in Amersfoort Noord te verbeteren. Kern van de proef is het plaatsen van een dagbezetting op Post Noord (voorheen werd overdag vanaf Post Centrum uitgerukt), waardoor bij een melding direct een brandweereenheid vanaf Post Noord rijden kan. Deze proef wordt medio 2022 door de VRU en gemeente geëvalueerd. De eerste resultaten lijken positief (daadwerkelijk verbetering van de opkomsttijd).

Opleidingen voor medewerkers in de crisisorganisatie zijn in 2021 vooral digitaal doorgegaan. De mogelijkheden voor de crisisorganisatie om online te oefenen zijn echter beperkt. Wel organiseerden wij voor alle medewerkers van de gemeentelijke crisisorganisatie in 2021 een kennisdag. In 2021 is in regionaal verband gewerkt aan planvorming, bijvoorbeeld op het gebied van cyber.

In 2021 is een aanvang gemaakt met het doorontwikkelen van de door de gemeente Amersfoort ontwikkelde Monitor Fluïde Jeugdnetwerken. Onder regie van de gemeenten Utrecht en Amersfoort wordt met behulp van een subsidie van het ministerie van J&V deze doorontwikkeling verder vormgegeven en worden de mogelijkheden verkend voor een landelijke implementatie van de Monitor. De boa's besteden circa 60% van hun tijd aan sociale veiligheid.

Het toetsen van vergunningaanvragen en het houden van toezicht daarop is op peil gebleven. Meldingen en handhavingsverzoeken over (on)veiligheid worden direct opgepakt. Grote incidenten ten aanzien van constructieve onveiligheid hebben zich niet voorgedaan.

Openbare orde en burgemeestersbevoegdheden: Daar waar het aanwezigheid van wijkagenten en handhavers in de wijken betreft heeft het afgelopen jaar grotendeels in het teken gestaan van (handhaving van) de coronamaatregelen. Zowel de politie als de (jeugd)BOA’s hebben daarbij net als in 2020 mede ingezet op het in beeld krijgen waar jongeren samen komen en het met ze in contact raken en blijven. Daar waar het onrustig dreigde te worden, hebben politie en BOA’s samen met partners als Indebuurt033 en de buurtvaders actief hun netwerk gebruikt en om onrust te voorkomen. Dit is succesvol gebleken.Veilig uitgaan: In 2021 was de horeca voor een groot aantal maanden, deels of geheel, gesloten wegens de coronamaatregelen. Het uitgaansleven lag grotendeels compleet stil. Desalniettemin zijn vanuit de gemeente de reguliere netwerken onderhouden. Met regelmaat is er contact geweest met de convenantpartners van het convenant Veilig Uitgaan om voorbereidingen te treffen om zo veilig mogelijk weer open te gaan zodra het weer is toegestaan, om informatie te delen en duidelijkheid te verschaffen over de coronamaatregelen en de handhaving op naleving daarvan. Woninginbraken: De coronapandemie heeft ook dit jaar veel effect gehad op het aantal woninginbraken. Waar er in 2019 nog 636 woninginbraken gepleegd werden, zijn dit er in 2021 nog maar 204. Dit effect is waarschijnlijk een gevolg van de lockdowns en oproepen van het kabinet om zo veel mogelijk thuis te werken. Doordat mensen meer thuis zijn ontbreekt de gelegenheid om woninginbraak te plegen. Door de spectaculaire daling van het aantal woninginbraken merken we minder aandacht voor het onderwerp woninginbraken bij bewoners. Hoewel de opname van de eerste webinar een paar duizend is keer teruggekeken liep het aantal live kijkers snel terug. Wat betreft de preventieve aanpak zijn de mogelijkheden beperkt door de maatregelen van het kabinet. Hierdoor is prioriteit gegeven aan online middelen als webinars en berichten op social media. Polarisatie, radicaliseringen extremisme: De lijn die wij de afgelopen jaren hebben ingezet, hebben wij in 2021 voortgezet: het voorkomen van het ontstaan van voedingsbodems voor polarisering en radicalisering door in het sociaal domein actief in te zetten op het versterken van de inclusieve samenleving. Wij zorgen ervoor dat netwerkpartners kennis hebben van het onderwerp en vroegtijdig kunnen signaleren. Wij grijpen in als het nodig is. Sinds 2016 hebben wij een regionale samenwerking op preventie en vroeg signalering van radicalisering. Voor deze regionale samenwerking hebben wij ook in 2021 van het Rijk geld ontvangen. Dit geld hebben we in 2021 ingezet voor het vergroten van de weerbaarheid van doelgroepen. Als gevolg van de coronacrisis zijn er geen trainingen aangeboden aan professionals.